ایران محصولات متعددی در بخش کشاورزی و باغداری دارد. محصولاتی که امکان صادرات به بهترین نقاط دنیا را دارند. محصولاتی که میتوانند ارزش افزوده فراوانی را به کشور وارد نمایند. لیکن مشکل اینجاست که محصولات مذکور بدون بستهبندی و به صورت فلهای صادر میشوند. علت آن چیست؟
اخبار چاپ (استان کرمان): محمدعلی انجم شعاع مدیرعامل شرکت توسعه خوشه پسته کشور در رابطه با موضوع بستهبندی پسته استان کرمان، به خبرنگار اخبار چاپ گفت: خوشه صنعتی به تجمعی از واحدهای کسب و کار یا تولیدکننده که تمرکز جغرافیایی و اهداف و چالشهای مشترک و یکسان دارند، اطلاق میشود. مدل توسعه این خوشههای صنعتی از بالا به پایین است. بدین معنی که یک سری از تکنیکها را به عامل توسعه میآموزد، آن را روانه بازارهای هدف میکند؛ این عامل توسعه مشکلات را شناسایی کرده و با همکاری تمامی اعضای خوشه نسبت به رفع آن اقدام میکند.
به طور کلی دو عملی که عامل توسعه انجام میدهد، عبارتند از: شناسایی نقطههای فشار و شبکهسازی به منظور حل مشکل. به طور مثال اگر مشکل نداشت بازاریاب باشد، عامل توسعه بازاریاب انتخاب کرده، آموزش میدهد و سپس به خوشه معرفی میکند.
وی در ادامه اظهار داشت: در حال حاضر دو خوشه صنعتی (یعنی پسته و خرما) آغاز به کار کردهاند. خوشه پسته فعالیت خود را از سال 1388 و خوشه خرما فعالیت خود را از سال 1387 آغاز کردهاند. نقطه فشار این خوشهها شناسایی شده است. در خوشه پسته کرمان، قیمت تمامشده، نقطه فشار محسوب میشود. این قیمت تمامشده نیز در سه رسته مغز، فله و بستهبندی تقسیم میشود. در این مجال تنها به موضوع بستهبندی پرداخته میشود.
به طور کلی در استان کرمان حدود 20 کارخانه تهیه، فرآوری و بستهبندی پسته وجود داشت، که به دلایل مختلف اکثر قریب به اتفاق آنها تعطیل شدهاند و در حال حاضر تنها 3 کارخانه مشغول به فعالیت هستند. این کارخانهها عبارتند از: لورا، بهناب کویر و وحید. هر یک از این کارخانهها، بازار هدف را تقسیمبندی کردهاند. به گونهای که بهناب کویر محصولات خود را با دو برند گودی و بهناب در بازار داخلی عرضه مینماید. متنوعترین و بیشترین محصولات پسته بستهبندی شده در داخل کشور توسط شرکت بهناب کویر تهیه و عرضه میشود. مؤسسه لورا محصولات خود را به کشورهای چین، عراق، آسیای میانه و کشورهای جنوب شرقی آسیا صادر میکند و شرکت وحید هم محصولات خود را بیشتر به کشور امارات صادر میکند.
انجم شعاع در ادامه به مسئله مشکلات و مسائل متعدد بستهبندی پسته پرداخته و تصریح کرد: یکی از بزرگترین مشکلات شرکتهای تولیدکننده و بستهبندی پسته سرمایه بسیار بالای در گردش آنها است. به طوری که این موضوع سبب ورشکستگی بسیاری از آنها شده است. تسهیلاتی برای تأسیس کارخانهها اعطا شده است، لیکن در زمینه آغاز فعالیت که حداقل سرمایهای بالغ بر دو میلیارد تومان است، هیچ تسهیلاتی اعطا نمیشود.
دومین مشکل کارخانههای بستهبندی پسته عدم آشنایی و ارتباط منسجم و صحیح با بازارهای هدف است. این شرکتها هیچ تحقیق و بررسی درستی در بازارهای هدف انجام ندادهاند. دولت نیز در این زمینه کوتاهی کرده و آموزشهای مقتضی را ارائه نکرده است.
سومین و آخرین مشکلی که انجم شعاع به آن اشاره کرد، موضوع استفاده از تکنولوژیهای مورد استفاده در بستهبندی پسته بود. وی این خصوص خاطرنشان کرد: ما در ایران مشکل علم و تکنولوژی نداریم. موضوع اصلی در این بخش سرمایه است. اگر چنانچه سرمایه کافی به منظور استفاده بهینه و صحیح از تکنولوژیهای موجود در اختیار صنعتگران قرار بگیرد، میتوانند از بهترین تکنولوژیها بهرهمند شوند. در حقیقت مشکل اصلی کمبود سرمایه است، نه نداشتن تکنولوژی
خبرنگار: بهناز حسینی