برگزاری نشست مکتوب ایران و افغانستان، فرصتی بود تا بتوان از نزدیک با سید محمدحسین حسینی ـ وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ـ گفتگو کرد. حسینی از آمادگی ایران به منظور راهاندازی چاپخانههای مجهز و اعطای تسهیلات گمرکی به ناشران و چاپخانهداران افغانی خبر داد.
محمدحسین حسینی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در حاشیه نشست مکتوب ایران و افغانستان ضمن ارائه نظرات و دیدگاههای خود پیرامون برگزاری این نشست، با خبرنگاران به گفتگو پرداخت. وی درخصوص برگزاری این نشست گفت: نشست مکتوب ایران و افغانستان که به همت مجلس شورای اسلامی و با رویکردی فرهنگی و اجتماعی برگزار شد، اقدامی بسیار ارزنده و سخاوتمندانه است. در این نشست بخشی از تجربیات گرانقدر اهالی فرهنگ و هنر ایران در اختیار برادران و خواهران افغان قرار میگیرد. وزارت ارشاد نیز در این مسیر کمال همکاری و همراهی را با مجلس شورای اسلامی خواهد داشت.
وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر دلایل برگزاری نشست مکتوب با افغانستان و انتخاب این کشور و همچنین ضرورتها و لزوم برپایی چنین آیینهایی، اظهار داشت: امروزه در چندین کشور منطقه زبان فارسی رواج داشته و هنوز زنده است. این در حالی است که علیرغم علاقهمندی فراوان مردم این کشورها به زبان فارسی، متأسفانه در تعدادی از این کشورها چالشهایی جدی و بسیار نگرانکننده در خصوص حفظ، اشاعه و حتی ادامه حیات زبان فارسی وجود دارد. لذا یکی از اصلیترین و محوریترین فعالیتهای فرهنگی کشور را میتوان حفظ و حراست از ساحت زبان فارسی در این کشورها دانست. تحقق این مهم نیز باید از طریق راهکارهای علمی و توسط نهادهای مرتبط انجام شود. در این زمینه بخشهای مختلف دولت میتوانند همکاری داشته باشند. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت امور خارجه از جمله سازمانهایی هستند که در این زمینه نقش غیرقابل انکاری دارند.
برگزاری دورههای آموزشی مشترک زبان فارسی در ایران، راهاندازی و توسعه کرسیهای زبان فارسی در کشورهای مقصد، حمایت از نویسندگان و محققان زبان فارسی در این کشورها و... از جمله راهکارهای حفظ و حراست از زبان فارسی در کشورهای مورد اشاره است. همانطور که پیشتر نیز اشاره شد؛ تحقق این اهداف تنها و تنها در سایه تلاش حداکثری و همبستگی کلیه سازمانها و وزارتخانههای مرتبط ممکن میشود.
به عنوان نمونه در هندوستان؛ تعداد زیادی از آثار ادبی (بخصوص در حوزه شعر و ادب) فارسی در کشور هندوستان به رشته تحریر در آمدهاند. علاوه بر آن، بخش قابل توجهی از شاعران و ادبا ایران، از اوایل قرن هشتم تا قرن یازدهم هجری قمری به کشور هندوستان مهاجرت کرده و آثار خود را در این کشور منتشر نمودهاند. لیکن با تمام این اوصاف متأسفانه امروزه مقدار کثیری از این آثار و حتی نام و نشان ادبا و خالقان آنها، در حال فراموشی هستند. چنین شرایطی همت و کار مضاعف رایزنان فرهنگی و مسئولان حاضر در هندوستان را میطلبد. باید با استفاده از ظرفیتهای موجود در دو کشور و همچنین بهرهگیری از توان علمی و فرهنگی اساتید داخل کشور کلیه این شاعران، ادبا، دانشمندان و ناموران ایرانی در این کشور بازشناسی شده و به مردم هندوستان معرفی شوند.
این وضعیت کمابیش در دیگر کشورهای منطقه نیز وجود دارد. بدین معنی که اشتراکات فراوان فرهنگی، علمی، هنری، تاریخی، اجتماعی و... میان ایران و این کشورها وجود دارد. در این میان، افغانستان بیشترین تعامل تاریخی ـ فرهنگی را با کشور ایران دارد. از این رو، انتخاب این کشور میتواند ثمرات و نتایج بسیار مناسبی در پی داشته باشد.
در بخش دیگری از این گفتگو، خبرنگار اخبار چاپ از حسینی پرسید: آیا موضوع حمایتهای فرهنگی از کشور افغانستان در حوزهی سختافزاری، معطوف به صنعت چاپ نیز هست؟ این حمایت در چه زمینههایی و با چه ابعادی است؟ وی در پاسخ به خبرنگار اخبار چاپ تصریح کرد: به طور قطع روند توسعه و پیشرفت صنایع در ایران و افغانستان غیرقابل مقایسه هستند. بدیهی است که کشور ایران از لحاظ نرمافزاری و سختافزاری نسبت به کشور افغانستان از شرایط بسیار بالاتری برخوردار است. صنعت چاپ نیز جزئی از دیگر صنایع کشور بوده و به طور طبیعی صنعت چاپ ایران میتواند خدمات و بهرههای فراوانی برای صنعتگران افغان به همراه داشته باشد.
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اعلام کرده است که آماده هرگونه همکاری با ناشران افغان در زمینه چاپ و نشر کلیه کتابهای این کشور است. ما با آمادگی کامل حاضریم کلیه کتابهای کشور افغانستان را در داخل کشور به چاپ برسانیم. حتی آمادگی داریم اقدامات جدیتری را نیز در این زمینه انجام دهیم. از جمله راهاندازی و تأسیس چاپخانههای افغانی در داخل ایران؛ یکی از پیشنهادات ما به طرف افغانی راهاندازی و تأسیس چاپخانههای مجهز، کارآمد و به روز افغانی در داخل خاک ایران است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پایان این گفتگو، بر دیگر همکاریهای ایران و افغانستان در زمینه چاپ و نشر پرداخته و افزود: همکاریهای ایران با افغانستان در زمینه صنعت چاپ محدود به نکات مذکور نیست؛ بلکه تصمیم داریم تا در ابعاد اقتصادی نیز با ناشران افغان تعامل داشته باشیم. ارائه تسهیلات گمرکی، معافیتهای مالیاتی و... از جمله امکاناتی است که میتوانیم در اختیار همکاران و دوستان خود در کشور افغانستان قرار دهیم.