بازار کاغذ ایران در سالی که گذشت حال چندان خوشی نداشت این را فعالین صنف کاغذ و چاپخانه داران پایتخت میگویند و برای آن دلایل متعددی ذکر میکنند؛ از افزایش قیمتها گرفته تا پدیده جهانی paper less.
فرشید غضنفرپور - اخبار چاپ: سال 89 اگر برای هر کدام از اصناف سال خوبی بود برای فروشندگان کاغذ و چاپخانه داران اینطور نبود. از هدفمند کردن یارانهها و 3 درصد مالیات ارزش افزوده گرفته تا کمبود نقدینگی در بازار ایران، همه از دلایلی است که فعالین این صنف برای رکود نسبی آن بیان میکنند رکودی که در سال آتی ممکن است به تعدیل نیرو برای چاپخانه دارها و بیکاری کارگران صنعت چاپ منجر شود.
یدالله محرمی مدیر دهکده چاپ در اینباره به اخبار چاپ گفت: در سالی که گذشت مصرف ناشرها پایین آمده و قیمتها نیز نسبت به سال گذشته بالاتر رفتهاند. به عنوان مثال کاغذی که 22 یا 30 تومان بود؛ امسال قیمت آن به 35 تومان افزایش پیدا کرده است. در مجموع فروش کاغذ نسبت به سال گذشته 50 درصد کاهش یافته است.
حسین غفاری مدیر چاپخانه (حضور) نیز با تایید اظهارات مدیر دهکده چاپ وضعیت نابسامان بازار را عامل اصلی این مسئله میداند. وی که همزمان مدیریت دو موسسه نشر (حکمت) و (بصیرت) را بر عهده دارد در این زمینه اظهار داشت: ناشران ترجیح میدهند دوبار پول چاپ بدهند اما کاغذ را نخوابانند! وی با اشاره به این مطلب که ادامه چنین وضعیتی بستگی به سیاستهای حمایتی دولت دارد افزود: متاسفانه دیگر تیراژهای بالای سابق وجود ندارد ضمن آنکه تعداد کاغذ فروشان نیز افزایش یافته است. تقاضا برای کاغذ کاهش چشم گیری داشته است. غفاری تاکید کرد: برگشت سرمایه ناشر در حدود هشت ماه به طول میانجامد. حال آنکه بسیاری از صنوفی را که ناشر در این فرآیند با آنها کار میکند باید پول آنها را نقداً و یا حداکثر با تاخیر دو ماهه پرداخت کند؛ بنابراین ناشرها از تیراژهای پایینتر استقبال میکنند تا زودتر اصل سرمایه آنها بازگردد.
مدیر چاپ (چشمه) نیز دو اظهار نظر پیشین را تایید میکند و معتقد است طی سال گذشته سقف مشتریان کاهش پیدا کرده است. اشرفی که مشتریان خود را فعالین بخش صنعتی و تجاری معرفی میکند میگوید: در بخش صنعتی و تجاری تا 60 درصد کاهش تقاضا داشتهایم که به نظر میرسد با توجه به ادامه دار بودن این روند سال آینده به سمت تعدیل نیرو پیش برویم.
محمد کرکی مدیر (کاغذ فروشی کرکی) نبود نقدینگی و ایجاد برخی تغییرات در بازار مصرف کننده را عامل کسادی بازار کاغذ معرفی کرد و افزود: با رایانهای شدن امور نیاز به کاغذهای فاکتور کاهش پیدا کرده ضمن اینکه سفارشات دولتی به عنوان عمدهترین مشتری این بازار نیز کاهش چشمگیری داشته است کرکی با اشاره به 3درصد مالیات ارزش افزوده معتقد است سفارش کاغذ نسبت به سال گذشته تا 45 درصد کاهش داشته است.
اما تمامی فعالین این صنف مانند چاپخانه داران معتقد به رکود شدید بازار نیستند. محمد صادق کاغذی فروشنده کاغذ تحریر و گلاسه معتقد است بخشی از این موضوع مربوط به تغییر رویه جاری در این بازار است. کاغذی تصریح میکند: رویه کار تغییر پیدا کرده پیش از این چاپخانهها کاغذ تهیه میکردند اما امروز مشتری خود کاغذ تهیه کرده و تنها خدمات چاپی را از چاپخانه طلب میکند. کاغذی روند موجود را مربوط به بیش از یکسال گذشته میداند و معتقد است طی یکسال گذشته بازار کاغذ شاهد افت بخصوصی نبوده است.
سید محمد موسوی که مرکز کاغذ و مقوای کوثر را اداره میکند و در حال حاضر نیز به عنوان فروشنده طلایی هفته از سوی مرکز اطلاعات کاغذ ایران شناخته شده است کم شدن مصرف کاغذ در سال جاری را تایید کرده و این رقم را بین 20 تا 30 درصد ارزیابی میکند. موسوی تاثیر اجرای قانون هدفمند کردن یارانه ها در قیمت کاغذ را رد میکند و میافزاید: به این دلیل که یکی از مصرف کنندههای عمده کاغذ خود دولت بوده و در حال حاضر این مصرف پایین آمده این موضوع تاثیر زیادی بر روی بازار کاغذ داشته است و گمان نمیرود در سال آینده شاهد تغییر مثبتی باشیم.
مجید صلح چی فروشنده کاغذ صلح چی رقم دقیق و علمی افت فروش کاغذ در سال جاری را 20 درصد عنوان کرده می افزاید:نقدینگی کم بازار و اینکه بانک ها از پرداخت هرگونه وام خودداری میکنند از دلایل کمبود تقاضا محسوب میشود و این فعال بازار کاغذ متذکر شد: کاهش صادرات و افت محسوس تیراژ روزنامهها و نیز رواج پدیده جهانی paper less را میتوان عمده دلیل کاهش تقاضا برای بازار کاغذ دانست که صنعت چاپ کشور را تحت تاثیر خود قرار میدهد. صلح چی در عین اینکه از هر گونه پیش بینی برای سال آینده بازار کاغذ خودداری میکند تاکید میکند: پیش گویی کار غیبگوها است اما شواهد نشان میدهد تا شب عید وضعیت به همین منوال خواهد ماند اما برای سال آینده باید منتظر تصمیمات دولت ماند.