یکی از مشکلاتی که در عرصه‌های صنفی به‌ویژه در حوزه چاپ در کشور ما وجود دارد، ناکارآمدی و ناتوانی صنوف در حل مشکلات مربوط به صنف از یکسو و از سوی دیگر مشکلاتی است که اتفاقا از ناحیه صنوف برای فعالان پدید می‌آید.
در این زمینه و با گذشت بیش از ۷۰ از راه‌اندازی اتحادیه چاپخانه‌داران در تهران و پس از آن در دیگر استان‌ها، هنوز برخی از پیش پا افتاده‌ترین مسائل صنفی که برگزاری نمایشگاه‌های موضوعی یکی از این مسائل است که توسط بخش‌های دیگر برگزار می‌شود و صنوف مختلف حوزه چاپ تنها در برگزاری ان حضور دارند و نقش‌های اصلی در برگزاری را ندارند.
این امر باعث شده است تا این جمله که نهاد صنفی در ایران پا نمی‌گیرد، به‌عنوان محور یکی از پیگیری‌های اخبار چاپ انتخاب شود و با نظرخواهی از فعالان این حوزه و مدیران صنوف تلاش خواهیم کرد تا هم چرایی این موضوع را در یابیم و هم راهی برای حل این مشکل بزرگ و اصلی بجوییم.
§
رضا رضایی، از پیشکسوتان و فعالان برجسته حوزه چاپ که چند سالی هم مدیریت موفق اتحادیه صادرکنندگان چاپ ایران را هم به‌عهده داشت می‌گوید: مهمترین مشکل در عرصه فعالیت‌های صنفی ندانستن متقابل حق قانونی هم در فعالان صنعت چاپ و هم در میان اعضای اتحادیه‌ها و صنوف این حوزه است.
به‌گفته وی نه فعالان صنفی می‌دانند که حق و حقوق قانونی آنها چیست و نه کسانی که در انتخابات صنوف شرکت می‌کنند در این زمینه اطلاعات زیادی دارند. این امر باعث می‌شود تا فعالیت‌های صنفی به محدوده خاصی از فعالیت‌ها محدود شود و فعالیت‌های اصلی تحت تاثیر این ناآگاهی و نداشتن دانش به حاشیه برود یا اصلا دیده نشود.
رضایی با اشاره به اینکه در همین زمینه فعالان صنفی حوزه چاپ سال‌هاست ارتباط با صنایع را کنار گذاشته‌اند و این در حالی است که صنف چاپ تنها با ارتباط با صنایع و صنعت است که معنا پیدا می‌کند می‌افزاید: ما در انتخابات صنفی رای می دهیم تا نماینده انتخاب کنیم و نه رییس و این در حالی است که کسانی که انتخاب می شوند نقش رییس را بازی می‌کنند تا نماینده صنف.
به گفته رضایی وقتی نماینده صنف، نماینده واقعی نباشد و البته حقوق قانونی صنف را هم نشناسد، معلوم است که به دامنه اختلافات درونی کشیده می‌شود و مشکلاتی پیش می‌آید که نمونه آن را در سال‌های گذشته و کنونی کم ندیده‌ایم.
رییس سایق اتحادیه صادرکنندگان صنعت چاپ با اشاره به اینکه لازم است کسانی که برای فعالیت‌های صنفی نامزد نمایندگی می‌شوند دوره‌هایی را بگذرانند، می‌گوید: در این دوره‌ها نامزدهای نمایندگی هم با حقوق خود و صنف خود آشنا می‌شوند و هم با وظایف و رسالت‌های خود، تا هم بدانند در چه فضایی وارد فعالیت می‌شوند و هم بتوانند در امور صنفی با موفقیت فعالیت کنند.
رضایی با اشاره به مشکل دیگری که در این حوزه‌ها وجود دارد و آنهم افتخاری بودن فعالیت‌های صنفی است هم می‌گوید: منوط نبودن فعالیت‌های صنفی به دریافت حقوق و مزایا باعث می‌شود تا اعضای منتخب هم زمان کافی برای فعالیت نگذارند و هم به‌دلیل مشاغل دیگری که دارند حضور در نهادها و انجام امور صنفی را وطیفه خود ندانند که تا حدودی هم طبیعی است.
پیشنهاد این فعال و صاحب‌نظر حوزه چاپ تعیین مزد و مزایا برای اعضای منتخب صنوف است که هم زمان و وقت کافی برای حضور و برنامه‌ریزی در حوزه صنفی خود بگذارند و هم پاسخگوی برنامه‌ها و مشکلات اعضای صنف باشند که با این کار فعالیت‌های صنفی ارتقا یافته و بهبود قابل‌ملاحظه‌ای در این زمینه شاهد خواهیم بود.
به گفته رضایی موظف بودن اعضای هیات مدیره اتحادیه‌ها و نهادهای صنفی باعث می‌شود تا در صورت توانمند نبودن و یا پاسخگو نبودند بتوان آنها را کنار گذاشت و از نیروهای توانمند و کارآمدتر استفاه کرد.
رضایی یکی دیگر خلاءهای مهم این حوزه را خلاءهای قانونی می‌داند که منجر به چنین وضعیتی شده است و می‌گوید: لازم است با بازنگری در نحوه انتخاب اعضای صنوف و قوانین مربوطه به این حوزه و حتی قوانین مربوط نسبت به کارآمدتر کردن فعالیت‌های صنفی در ایران برنامه‌ریزی‌های لازم را صورت دهیم.
رضایی برای همین وضعیت هم پیشنهادی دارد که جالب توجه است و آن اینکه اگر اعضای اتحادیه‌ها و نهادهای صنفی افتخاری هستند و در نتیجه خود را موظف به انجام امور نمی‌دانند، می‌توان با انتخاب دبیری موظف در صنوف امور اجرایی را به‌خوبی پیش برد تا مشکلات موجود رفع شود.
این فعال صنفی و رییس سابق اتحادیه صادرکنندگان اتحادیه‌ها در کشورهای غربی را دارای چنان قدرت و توانایی می‌داند که دولت را وادار می‌کنند تا در برنامه‌های خود برای صنوف تجدیدنظر کند و یا قوانینی را به نفع صنوف تغییر می‌دهند و این در حالی است که اتحادیه و صنوف حوزه چاپ ما حتی توان برگزاری نمایشگاه مربوط به خود را هم ندارند و نهادهای صنفی بالاتر این نمایشگاه را برگزار می‌کنند.
به گفته رضایی نمایشگاه‌های بزرگی چون دروپا و نمایشگاه‌های چاپ در جهان هم اگرچه توسط اتحادیه‌های مدیریت و برنامه‌ریزی می‌شود، اما گروه‌ها و تیم‌ها و شرکت‌های اجرایی زیادی هستند که در برگزاری نمایشگاه‌ها به کمک صنوف می‌آیند و این امر را به‌عهده می‌گیرند.
وی داشتن تخصص، توانمندی، دارا بودن دانش لازم هم در حوزه صنفی و هم در حوزه صنعتی، موظف بودن و پاسخگو بودن را از مهمترین شرایط برای نامزد شدن و انتخاب شدن اعضای هیات‌های مدیره صنوف مطرح می‌کند.