بعد از گذشت ماه ها از انتخابات اتحادیه های چاپ و اتحادیه های مرتبط و روی کار آمدن افراد جدید امید آن بود که شرایط با توجه به انتقادات تند همکاران رو به بهبودی داشته باشد و پس از سالها رکود و سکون حرکتی تازه و امیدوار کننده شروع شود که نوید بخش جریان و خونی تازه باشد در رگ خشک شده این صنعت تأثیر گذار .
اما با گذشت ماه ها همچنان به نظر می رسد که به گرد پاشنه خود می چرخیم و در تسلسل علل خود سرگردانیم. که این بی برنامه گی ها و سوء مدیریت سراشیبی دره ی تند تنرل را به سرعت می پیماید. باری حال این سوال به ذهن متبادر میشود که مسئول رسیدگی به این همه بی سر و سامانی کیست و چه در صنعت چاپ می گذرد که هر روز و با گذشت زمان خبر ناگوار را چنان می پذیریم که انگار از ابتدا بنای صنعت چاپ را چنین گذاشته اند. حال که این همه گذشت راه نجات کجاست و نجات دهنده کیست؟
سوالی که سالهاست برای اعضاء و فعالان صنف و دیگر اتحادیه ها و حتی نیروهای اجتماعی نزدیک به این صنعت - صنعت چاپ - مطرح بوده و هست این است که چرا مدیریت و عملکرد و بازدهی اتحادیه های چاپ و مدیران دفتر امور چاپ در حد و اندازه ی صنعت و حرفه ای به این اهمیت با صدها چاپخانه و لیتوگرافی و صحافی پیشرفته و سرمایه گذاری و هزینه های بالا و تولیدات انبوه و واردات و صادرات نیست.
انتظار همگان این است که سکان و مدیریت این صنعت پیچیده و پیشرفته در دست نیروهای توانمندی باشد که شایسته نام آن باشند. این تناقض و ابهام تعجب بسیاری را برانگیخته و پاسخی را برای آن نمی یابند.
واقعاً در برابر این پرسش که مدیران چه اطلاعات و برنامه تخصص و تحصیلات و توانایی هایی دارند چه پاسخی داریم؟
یا اینکه افراد کارآمد و مطلعی وجود دارند که به دلیل نامساعد بودن فضا و شرایط از صنعت چاپ نا امید گشته و کنار کشیده اند؟
اتحادیه ها و دفتر امور چاپی که از طی سالهای طولانی از طرح هر گونه برنامه روشن و تحلیل مسائل و جمع آوری اطلاعات لازم عملی و اقتصادی و ارتباط و تعامل مفید با نهادهای دیگر صنایع و مراکز پژو هشی عاجز بوده است فقط مایه شرم ساری است. مدیرانی که حتی پس از بازگشت از یک نمایشگاه خارجی از ارائه یک برگ گزارش در می مانند حال چگونه می توانند مشکلات مربوط به حوزه ی خود را بررسی کنند و درصد راه حلی برآیند برای پیشبرد برنامه ها. اصلاً چنین وظیفه ای را برای خود متصور نیستند.
حال گفته می شود که چگونه است افرادی که در هیچ زمینه ای چه اقتصادی و صنعتی و چه عملی و تخصصی پیشرفتی نداشتند و ندارند چطور می شود که هدایت و راهنمایی و حمایت از واحدهایی را بر عهده می گیرند که پیشرفته ترین ماشین آلات چاپ، پیش از چاپ و بسته بندی و ..... مجهز شده اند؟
حالا که دفتر چاپ و نشر وزارت ارشاد به عنوان متولی صنعت چاپ شناخته می شود چگونه می خواهد با برنامه های آموزشی، پژوهشی، جشنواره ای، رسانه ای و .... این نابسامانی را سامان دهد در حالی که از جانب خود هیچ حرکتی مشاهده نمی شود و تمام فعالیت ها در حوزه چاپ در آستانه فراموشی قرار گرفته و هیچ تدابیری و راهکاری را مشاهده نمی کنیم که حداقل امیدی و کورسویی ما را به آینده امیدوار کنند، و بدانیم که مسئولان دفتر چاپ و نشر درصدد این برآمده اند که این صنعت را نجات دهد. درصورتی که از شواهد اینگونه بر می آید هر دوی اینها یعنی هم اتحادیه های صنعت چاپ و هم دفتر چاپ و نشر هیچ اهمیتی به این موضوع نمی دهند که، چه بر سر صنعت چاپ خواهد آمد. یعنی کارهایی را که ارشاد در مسیر بی توجهی برداشته را اتحادیه ها ادامه می دهند و تکمیل می کنند چون که دیگر هیچ برنامه آموزشی، علمی، رسانه ای و جشنواره را نمی توان مشاهده کرد که چاپخانه دارها، لیتوگراف ها، صحافان با آرامش کار خود را ادامه دهند، راستی این وضعیت تا چند ادامه خواهد داشت.
بارها شنیده ایم که همکاران می گویند کسانی که به سوء مدیریت و نا کارآمدی و خطاهای مدیریت قبلی اعتراض دارند، و همه جا این ایراد را بازگو می کنند و می گویند وای به حال این صنعت و حالا که خود بر مسند ریاست نشسته اند دیگر هیچ برنامه ای ندارند و هیچ طرحی را ارائه نمی دهند؟ و باز مانند سابق به زور توانسته اند به عنوان گزارش عملکرد خود تعداد نامه های صادره و وارده و گزارش جلسات را نشر دهند.
و حال این سوال مطرح می شود که چگونه می شود اتحادیه ای که این همه اعضا دارد مگر می شود که یک نشریه داخلی نداشته باشد تا اخبار مربوط به حوزه خود را در آن نشر دهد تا اعضا از عملکرد اتحادیه های مربوطه ی خود آگاه گردند و دریغ از اینکه حتی پایگاه خبری فعالی داشته باشند. و تنها به عنوان دکور و برای نمایش هر سال یکبار عکسی می گذارند و اگر حوصله داشته باشند چند خطی هم می نویسند. و باز به بایگانی می فرستند. آیا چه کسانی مسئول این موضوع هستند که این سوال را مطرح کنند چه می گذرد در اتحادیه ها که سایت خبری آنها به کما رفته و انگار مرده ی هزار ساله ای است که در طول تاریخ به فراموشی سپرده شده است. البته این بیماری کما به سایت تنها نهاد دولتی این حوزه نیز که دفتر امور چاپ باشد نیز سرایت کرده است .
با این اوصاف چگونه همکاران و دست اندرکاران چاپ و مردم را امیدوار کنیم؟ اغلب شعار می دهند و گویا شعار دادن به رسم و آیین تبدیل شده است و پوپولیسم (عوام فریبی) تنها روش مقبول و پسندیده است. صنعت چاپ با مسایل ریز و درشت متعددی روبرو است که به سادگی می توان آنها را فهرست و طبقه بندی و پیگیری کرد. از گرفتاری های روزمره مانند تهیه مواد اولیه ، تامین قطعات، تامین نیروی کارماهر و متخصص و .. همگی قابل برسی و برنامه ریزی است.
واضح است که اتحادیه ها اهداف و ماموریت روشنی دارند و نیازی به کشف و شهود نیست. اتحادیه های کنونی حتی از ایجاد یک آرشیو و کتابخانه تخصصی و سایت وامانده اند . همکاری و همفکری چندانی با متخصصان و صاحب نظران و مراکز علمی و پژوهشی ندارند. هنوز ارتباط و تبادل نظری با اتحادیه های چاپ کشور های دیگر به عمل نیاورده است . اتحادیه باید بتواند دست کم ماهی یکبار سخن از مسایل صنف و اقدامات و اتفاق های جدید به میان آورده و به اطلاع همکاران برساند. شاید بهتر باشد که برای تقویت فکری و سازمانی این صنف، مدیرانی به استخدام در آیند و آنها دست به کار شوند.
تا به حال کدام گزارش و تحلیل و بیانیه و یا مقاله ای از طرف این اتحادیه منتشر شده است؟ مدیران اتحادیه ها چه اطلاعاتی از شاخصهای اقتصادی این صنعت مانند، رشد اقتصادی، روند های سرمایه گذاری ، گردش مالی، سهم از تولید ناخالص داخلی، سهم از اشتغال صنعتی ، سطح بهره وری ، وضعیت ایمنی و بهداشت و... دارند؟ آیا پیشنهادی برای مسایل کلان و روزمره صنعت چاپ دارند؟ آیا طرحی برای همفکری و همکاری با به هم دارند . آیا از آموزش چاپ در کشور های دیگر اطلاعاتی دارند؟
با این حال این راه به کجا خواهد رفت و مدیران دفتر چاپ و نشر و مدیران اتحادیه ها چاپ آیا همچنان این کژ راهه را ادامه خواهند داد و این صنعت را سرد و خنثی خواهند کرد.
در شروع سال امید می بندیم که این نیز بگذرد و به یاری خداوند بزرگ و همت مردان و مدیران بادانش و زبده این رکود و نابسامانی به پایان برسد.
مانا بخشایش