به گزارش اخبار چاپ به نقل از اتاق اصناف ایران، سوالات مجری و همچنین پاسخ های رییس اتاق اصناف ایران را در متن زیر می خوانید:
مجری: واحدهای صنفی بدون پروانه چقدر هستند؟
علی فاضلی رییس اتاق اصناف ایران: با تبریک روز صنایع کوچک به همه فعالان عرصه تولید، مجموعه خانواده بزرگ اصناف کشور جمعیتی حدود ۲۴ میلیون نفر را به خودش اختصاص می دهد که به صورت مستقیم و غیر مستقیم با اصناف در ارتباطند و از سه میلیون واحد صنفی، ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار واحد نظام مند و داری پروانه کسب هستند و حدود ۷۵۰ هزار واحد بدون پروانه کسب در کشور داریم و اگر بخواهیم دلایل این وضعیت را آسیب شناسی کنیم مسایل گوناگونی است تا جایی که وقت برنامه اجازه بدهد مطرح خواهم کرد.
مجری : سهم واحدهای بدون پروانه در سالهای قبل بیش از ۵۰ تا ۶۰ درصد بود که اکنون کاهش داشته ، این موضوع درست است؟
رئیس اتاق اصناف ایران : بله همین طور است، روند آن در سه دهه اول انقلاب را باید بررسی کنید. در طی سالهای اخیر هر روز درگیر کارهایی بودیم که به کشور تحمیل شده است ؛ دهه اول دهه جنگ و دفاع مقدس بود و نیروهایی که از کار در ادارات دولتی باز مانده بودند، به حوزه صنفی روی آوردند.
دهه دوم که دهه سازندگی بود، با حجم گسترده ای از نیروهای بازگشته از جنگ تحمیلی روبه رو بودیم که این دسته از افراد نیز وارد حوزه اشتغال اصناف شدند.
در مجموع کار زیربنایی در خیلی از بخش‌ها مانند کشاورزی و صنوف در این مدت انجام نشد و با توجه به اینکه اقتصاد کشور یک اقتصاد بنگاه محور است، بی توجهی به این بخش مشکلاتی را به همراه داشت و نتوانستیم یک استراتژی درست را در سالهای اخیر داشته باشیم.
عدم هماهنگی بین مسئولان نظام برنامه ریزی باعث ایجاد فاصله بین این سازمانها با اتاق های صنفی شده است.
در کلانشهری مثل تهران اگر قرار باشد ساخت و ساز تجاری انجام بگیرد، چنانچه بدون مشورت با متولیان اصناف باشد، با تراکم واحدهای صنفی غیر ضروری مواجه می شویم همانطور که اینک شاهد ساخت و ساز بی رویه در این حوزه هستیم که به صورت قارچ گونه در همه نقاط پاساژهای تجاری ساخته می شوند که اشکال بزرگی است و به همین دلیل اکنون حدود ۷۵۰ هزار واحد بدون پروانه در کشور داریم.
مجری : در کشور سرانه بنگاهها نسبت به جمعیت بالا است؟
با میانگین جهانی خیلی فاصله داریم ؛ در نرم جهانی به ازای هر ۳۷ خانوار یک واحد صنفی وجود دارد و اینجا به ازای هر ۷ خانوار یک واحد صنفی داریم که با استانداردهای جهانی همخوانی ندارد و این ها از مشکلات اصناف کشور به حساب می‌آیند.
البته در برنامه پنجم بند (ب) ماده ۱۰۱ قانونگذار به این موضوع توجه کرده است که درست اجرایی نشد؛ به دنبال این هستیم تا این موضوع در برنامه ششم گنجانده شود و اجرایی شود. اتاق اصناف ایران برای این موضوع تمهیداتی را اندیشیده است.
مجری : واقعیت این است که واحدهای صنفی در جامعه زیاد داریم و سوال اینجاست چرا سهم واحدهای خدماتی و توزیعی به خصوص توزیع نسبت به واحدهای تولیدی اینقدر بالاست و بخش تولید را چرا اینقدر ضعیف می بینیم؟
دهه اول انقلاب را اگر بررسی بفرمایید نسبت واحدهای تولیدی به توزیعی ۴۲ به ۵۸ بود و ۴۲ درصد را بخش تولید و خدمات فنی به خودش اختصاص می داد و ۵۸ درصد به بخش توزیعی اختصاص داشت؛ این درحالی بود که جمعیت صنوف کشور چیزی در حدود یک میلیون و ۱۰۰ هزار نفر بود که اکنون سه برابر شده اند.
شاید در سیاست گذاری ها کمی بی دقت بوده ایم؛ یک شیرینی و حلاوتی در یکی دو دهه اخیر در حوزه واسطه گری و دلالی به وجود آمد که قبلا این موضوع را نداشتیم. اینها غیر مفید ، غیر مولد و غیر اشتغالزا هستند اما نظام توزیع را به نوعی مولد می دانیم چون تولید ثروت می‌کند و تولید منهای توزیع نمی تواند عملکرد موثری داشته باشد؛ تقویت تولید در بودن نظام توزیع است.
نظام توزیع باید هدفمند و نظام مند باشد. در واردات کالای بی رویه که در دهه اخیر به اوج خود رسید مشکلات دیگری به بخش تولید و اقتصاد کشور وارد شد. متاسفانه شاهد رشد فزاینده ای در بخش دلالی کشور بودیم و هنوز موفق نشده ایم دست این دلالان و واسطه گران را از نظام اقتصادی کشور کوتاه کنیم.
سوال: اصناف در توسعه و اقتصاد کشور چقدر مثمر ثمر بوده اند؟
فاضلی: در کشور ۱۸۵۰ رسته صنفی داریم که ۸۳۰۰ اتحادیه صنفی این بخش را مدیریت می کند و رسانه ملی باید اصناف را تقویت کند و رویکرد یک ساله اخیر به خصوص با توجه به تاکید مقام معظم رهبری در خصوص اقتصاد مقاومتی رویکرد قابل ملاحظه بوده است.
رسانه ملی ضروری است ترویج استفاده از کالای ایرانی را مدنظر قرار دهد، ۴۰۰ اتاق اصناف در سراسر کشور داریم که اینها باید کار اتحادیه‌های صنفی را نیز انجام دهند و اکنون در دوران گذار هستیم و بخش عظیمی از صنوف کشور به صورت سنتی فعال هستند که باید به سمت علمی شدن حرکت کنند و این حرکت آغاز شده است.
یکی از این بخش ها تقویت تجارت الکترونیک است؛ وقتی بخواهیم به این سمت برویم باید نظام آموزشی کشور را تقویت کنیم متاسفانه یکی از بخش‌های مغفول مانده، نهادینه نکردن نظام آموزشی در بنگاههای اقتصادی کشور است.
اتاق اصناف ایران در یک سال اخیر توانسته همکاری مراجع علمی و دانشگاهی را با حوزه اصناف تقویت کند و اکنون با افتخار عرض می‌کنم که تعداد زیادی از رسته‌های صنفی و اتحادیه‌ها با دانشگاه علمی و کاربردی همکاری مشترک دارند و این اقدام بسیار بزرگی است که رو به پیشرفت است.
از دیگر اقدامات صورت گرفته که لازمه تجارت الکترونیک است، اقدام به صدور پروانه کسب الکترونیکی است و این اتفاق در کوتاه مدت نیفتاده است و برای به روز شدن اتحادیه های صنفی نیاز به امکانات، زمان و آموزش و برنامه ریزی داریم.
پاسخ فاضلی به اظهارات عاشوری نماینده مجلس و عضو کمیسیون اقتصادی:
عاشوری عضو کمیسیون اقتصادی که به صورت تلفنی با این برنامه زنده سخن می گفت، اظهار کرد که بودجه درخواستی اتاق اصناف ایران پذیرفته شده و لذا اکنون باید نظارت بر واحدهای صنفی را بیش از پیش تقویت کنید.
فاضلی در پاسخ وی گفت:
بخشی از اختیار در اصلاح قانون نظام صنفی به اصناف سپرده شد ؛ قانون نظام صنفی را حتما باید با توجه به نظام اقتصادی کشور بازنگری کرد و به نظام توسعه محور تغییر داد اما این ضرورت در قانون نظام صنفی کمتر دیده شده است. بخش اصلی مجموعه اصناف در اکثر کالاها مصرف کننده هستند و در تعداد معدودی از کالاها تولید کننده هستند؛ لذا کنترل قیمت ها بخش قالبش در خارج از حوزه اصناف است ما معتقد به حمایت از حقوق مصرف کننده هستیم و آن را از الزامات اتاق اصناف ایران می دانیم.
در بحث واردات استراتژی معینی برای واردات کالا وجود ندارد که این یک ایراد بزرگ است و متاسفانه واردات بی رویه برخی از کالاها در کشور باعث خسارت بسیار سنگینی به اقتصاد کشور شده است.
بخش واردات بدون نگاه به توانمندی اصناف بوده و به همین دلیل بازار تولیدی کشور ضربه بزرگی خورده است که این روند باید اصلاح شود و واردات بی رویه کالاهای مصرفی غیرضروری فورأ متوقف شود.
قانون نظام صنفی باید این موضوع را ببیند و تعاریف آن در قانون نظام صنفی لحاظ شود.
عاشوری: بیشتر صنوف توزیعی هستند و خدمات ارائه می دهند و واردات و صادرات امری است که بر اساس نیاز کشور باید داشته باشیم اما با برنامه ریزی.
این را حوزه شورای اقتصاد تنظیم می کند و مخالف واردات بی رویه هستیم . الان کم فروشی می شود و اصناف باید برخورد کنند؟
برخی کالای بنجل عرضه می کنند. لذا باید اتاق اصناف ایران با هماهنگی وزارت صنعت جلوی توزیع کالاهای بنجل را بگیرد.
سال گذشته مبلغ ۴۵ میلیارد تومان بابت بودجه بازرسی و نظارت به اتاق اصناف ایران اختصاص داده شده است که اتاق اصناف ایران باید پاسخگو باشد که چرا بخش بازرسی و نظارت خوب عمل نمی کند؟
فاضلی: اتاق اصناف ایران در تولید نهایی کالا و واردات بی رویه کالا و در قیمت گذاری کالای وارداتی نقشی ندارد، ما در بخش دستمزد خدمات تاثیر داریم و آن هم متاثر از موارد متعدد است و در ضمن دستمزدهای خدمات در کمیسیون های عالی نظارت بررسی و تایید می شود.
متاسفانه وضعیت بازرسی به دلیل اینکه قانونگذار بحث حمایتی را در قانون صنفی درست ندیده، بر زمین مانده است ؛ قانونگذار در تبصره ۷ ماده ۷۲ قانون نظام صنفی بحث بازرسی را مطرح کرده که درآمد آن از محل جرایم است که آن هم تقسیم بر سه ( بین سه دستگاه ) می شود و نمی توان بازار کشور را با ۳ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان در سال اداره کرد از این رو به دنبال رفع این نقایص هستم و باید الزامات این کار فراهم شود.
بین نظام بودجه ای اتاق اصناف و بودجه بازرسی اصناف تفاوت است این دو موضوع جدا و دو سرفصل جدا از هم دارند و بخشی که با کمبود بودجه بازرسی مواجه است اصناف است که در سال ۹۳ بخشی با حمایت وزیر به انجام رسید. ۴۵ میلیارد تومان فقط بودجه پیشنهادی اتاق اصناف ایران است که می بایست و ربطی به بودجه بازرسی و ندارد.
بودجه بازرسی اصناف از محل جرایم دریافتی از واحدهای صنفی تامین می شود و قانون گذار از این محل تنها یک سوم را به اتاق اصناف اختصاص داده است و یک سوم آن به وزارت صنعت و یک سوم به سازمان تعزیرات حکومتی تعلق می گیرد.
مجری: در قانون اصناف دستگاهای تقنین ، قضایی و اجرایی(سه قوه مقننه، قضاییه و اجرایی) با اصناف همراهی می‌کنند؛ تعامل تان به چه صورت است؟
فاضلی: در دو سال اخیر تعامل چند سویه بوده است . تعامل دولت با اصناف فوق العاده خوب است . اصناف در گذشته در نظام برنامه ریزی کشور دخالتی نداشته اما اکنون با عنایت دولت و معاون محترم اول و معاون محترم برنامه ریزی اصناف حضورپررنگی دارد و در بحث برنامه ششم پیشنهادات خوبی در دست تهیه دارد که در حال بررسی و جمع بندی پیشنهادات است. اتاق اصناف ایران اکنون در ۱۹ کمیته ، حضور دارد.
تعامل فی مابین با قوای سه گانه اکنون بسیار خوب است . همچنین تعامل تشکل‌های صنفی با نیروی انتظامی بسیار خوب است؛ دشمن دو هدف را دنبال می‌کند یکی در بخش اقتصادی و یکی هم در بخش فرهنگی که ما برای هر دو بخش در حوزه اصناف برنامه داریم.
اصناف در هر دو بخش تاثیرگذار هستند و اگر نبود این تعامل ها بخصوص با دولت و نیروی انتظامی موفق نبودیم.
امیدواریم شاهد شکوفایی اصناف در برنامه ششم باشیم.