به گزارش اخبار چاپ به نقل از خبرگزاری فارس، انتشار کتاب و امار این حوزه اغلب مورد توجه بوده است، فراز و فرودهای نشر در زمان تحریم کاغذ و فشار و تنگناهای اقتصادی همواره گلایه ناشران و کتابفروشان را در بر داشته اما حال با توافق صورت گرفته در موضوع هسته ای باید دید روند تغییری خواهد کرد یا خیر؟

در این گزارش تلاش می‌شود به آمار منتشره کتاب در بخش‌های مختلف، تالیف، ترجمه، چاپ مجدد و در بازه زمانی سال به سال از آغاز سال 90 تا اول مرداد ماه 94 اشاره شود و مروری بر آنچه گذشته صورت گیرد.

در بخش اول از سال 90 تا سال ابتدای سال 91، سپس از ابتدای سال 91 تا ابتدای 92، بعد از آن از ابتدای سال 92 تا ابتدای 93 و در بعد از آن از ابتدای 93 تا ابتدای 94 و در نهایت از ابتدای 94 تا اول مرداد همین سال مورد بررسی قرار خواهد گرفت و در نهایت جمع‌بندی کلی از  سال اخیر در دهه 90 ارائه می شود.

* آمار انتشار کتاب از مورخ 90/1/1 تا 91/1/1

در این بازه زمانی یعنی آغاز دهه نود شمسی، آمار نشان می‌دهد: حدود 68 هزار و 698 عنوان کتاب منتشر شده است که در این میان سهم کتاب های چاپ اولی 35050عنوان، چاپ مجدد 33648 ، تالیفی 54467، ترجمه14231 بوده است، البته ناشران تهرانی 1551 هزار و 193 عنوان و ناشران شهرستانی 17 هزار و 505 عنوان روانه بازار کرده‌اند.

در این آمار حدود 10 هزار و 121 عنوان هم از آن حوزه کتاب‌های کودک و نوجوان است و در نهایت 6 هزار و 950 عنوان هم کمک درسی و آموزشی را شامل می شود.

* آمار انتشار کتاب از مورخ 91/1/1 تا 92/1/1

اما در سال نود و یک تغییرات به گونه‌ای دیگر بود، بر این اساس 34 هزار و 266 عنوان چاپ اولی منتشر شد و در ادامه 29 هزار و 681 کتاب چاپ مجدد و 50 هزار و 993 عنوان هم تالیفی روانه بازار شد. سهم ترجمه 12 هزار و 954 کتاب بود . ولی ناشران تهرانی 48 هزار و 699 عنوان و شهرستانی‌ها در این میان حدود 15 هزار و 248 کتاب چاپ کردند.

در بخش کودک و نوجوان 10 هزار و 245 اثر برای این گروه سنی چاپ شده است. کمک آموزشی‌ها هم آمارشان حدود 5 هزار و 943 اثر بوده که مجموعا تمام گروه‌ها عددی بالغ بر انتشار 63 هزار و 947 عنوان را ثبت کرده‌اند.

* آمار انتشار کتاب از مورخ 92/1/1 تا 93/1/1

در این سال که نوسانات کاغذ بسیار مشهود بود مجموعا 66 هزار و 219 عنوان وارد عرصه نشر شد. اما جزئیات انتشار از این قبیل است: 35 هزار و 541 اثر چاپ اولی بودند، 30 هزار و 678 اثر چاپ مجدد و 53 هزار و 166 عنوان تالیفی‌ها را شامل می‌شد. 13 هزار و 53 اثر ترجمه ‌ای هم ارائه شد. در این سال سهم ناشران تهرانی 50 هزار و 211 عنوان و شهرستانی‌ها حدود 16008 اثر چاپ کردند .

آثار دو بخش کودک و آموزشی هم به ترتیب حدود 10 هزار و 414 و 5 هزار و 993 عنوان بوده است.

* آمار انتشار کتاب از مورخ 93/1/1 تا 94/1/1

سال گذشته حدود 72 هزار و 877 عنوان کتاب چاپ شده است. از این میان 42 هزار و 542 عنوان چاپ اولی، 30 هزار و 335 اثر چاپ مجدد، 57 هزار و 561 کتاب تالیفی، 15 هزار و 316 اثر کتاب ترجمه شده در کتاب فروشی‌ها عرضه شد.

سهم ناشران تهرانی از انتشار حدود 72 هزار عنوان تقریبا 53 هزار و 193 عنوان بوده و شهرستانی‌ها در کارنامه‌شان حدود 19 هزار 684 کتاب درج شد. ناشران کودک و نوجوان 11 هزار و 105 کتاب و کمک درسی و اموزشی‌ها هم 6 هزار و 585 اثر منتشر کرده‌اند.

* آمار انتشار کتاب از 94/1/1 تا 94/5/1

در این بازه زمانی یعنی ابتدای سال جاری تا (اول مرداد ماه) حدود 21 هزار و 144 اثر چاپ شده است، سهم چاپ اولی‌ها 13 هزار و 877 عنوان، 7 هزار و 267 عنوان، تالیفی 16 هزار و 530 عنوان ، کودک و نوجوان 3 هزار و 48 اثر و کمک درسی و آموزشی حدود هزار و 413 کتاب است. ناشران تهرانی 15 هزار و 575 عنوان و شهرستانی‌ها 5 هزار و 569 کتاب به مخاطبان ارائه کرده‌اند.

* مجموعا در 4 سال اخیر چند کتاب چاپ شده است؟

تا بدین مرحله هر 4 سال دهه 90 به شکل سال به سال و جزیی آماری ارائه کرد اما مجموعا آمار کلی این 4 سال نشان می‌دهد از ابتدای سال 90 تا اول مرداد 94 حدود 292 هزار و 885 کتاب در کشور چاپ شده که 161 هزار و 276 عنوانش چاپ اولی بوده است.

131 هزار و 609 کتاب چاپ مجدد، 232 هزار و 717 اثر تالیفی، 60 هزار و 168 اثر ترجمه است و ناشران تهرانی 218 هزار و 871 اثر و شهرستانی‌ها 74 هزار و 14 عنوان چاپ کرده‌اند. در بخش کودک و نوجوان 44 هزار و 933 اثر و کمک درسی و آموزشی بالغ بر 26 هزار و 884 کتاب را شامل می‌شود.

* کارنامه نشر 4 ساله اخیر چه معدلی دارد؟

یک برآورد کلی نشان می‌دهد: طی 4 سال اخیر میزان آثار تالیفی حدود 50 هزار عنوان بوده‌ و حرکتی ثابت دارند. اما در بخش ترجمه رشد چشمگیر و روبه فزونی مشاهده می شود.

آثار چاپ اول در سال 93 رشد چشمگیر داشتند ولی پیش از آن و در سال 91 در این بخش افتی را شاهد بوده‌ایم که کم کم جبران شده است.

در حوزه کودک هم وضعیت تا سال 93 ثابت بوده ولی سال 93 اندک اندک افزایش صورت گرفت و وارد مرز 11 هزار عنوان در این حوزه شدیم.

کتاب‌های کمک درسی و آموزشی هم در سال 93 افزایش چشمگیر داشته‌اند و حتی در چهار ماهه اول سال 94 هم وضعیت به همین منوال بوده است.

سال 1393 تقریبا طلایه‌دار تعداد نشر هم بوده چرا که پس از سال‌ها سکون مرز انتشار از عدد شصت هزار و... وارد 72 هزار شد. اکثر افت انتشار برطبق آمارهای خانه کتاب مربوط به سال 91 است . به آمار نگاه کنید:

سال نود حدود: 68 هزار و 698 کتاب

سال نود و یک حدود: 63 هزار و 947 کتاب

سال نود و دو حدود: 66 هزار و 219  کتاب

سال نود و سه حدود: 72 هزار و 877 کتاب

و 4 ماهه اول سال نود و چهار حدود: 21 هزار و 144 کتاب چاپ شد.

ناشران شهرستانی پله پله رشد در کارنامه فعالیتشان دیده می شود، اما تهرانی ها افتان و خیزان عمل کرده‌اند. به شکلی که ناشران شهرستانی از 17 هزار عنوان رشدی با درصد قبول داشته و به مرز حدود 20 هزار نزدیک شده‌اند.