مدرسه تخصصی طراحی گرافیک و ارتباطات ویژه به مناسبت 5 سال مطالعه، برنامه‌ریزی و آموزش، با همکاری و حمایت شرکت "تتراپک ایران"، سمیناری 2 روزه در روزهای پنجشنبه 18 و جمعه 19 آذر‌ماه در خانه هنرمندان ایران برگزار کرد
این سمینار تخصصی برای 150 نفر از دانشجویان و هنرجویان منتخب مدرسه‌ی آموزشگاه‌‌های هنرهای تجسمی ویژه و دانشگاه‌های کشور و همچنین کاربران حرفه‌‌ای تکنولوژی بسته‌بندی تتراپک اجرا شد.
دراین سمینار 2 روزه که با هدف آشنا‌سازی طراحان جوان و با استعداد با مبانی و عناصر کلیدی طراحی و بسته‌بندی مدرن، اهمیت تکنیک‌ها، ویژگی‌ها و ملاحظات فنی در تکنولوژِی پیشرفته تتراپک،مطالعات بازار و شناخت خصوصیات و ملاحظات خریداران، نقش و اهمیت طراحی بسته‌بندی در جایگاه سازی برند برگزار شد شهرزاد اسفرجانی برنامه ریز و هدایتگر برند به عنوان سخنران اصلی در به سخنرانی و ارائه تجربیات فراوان خود در این زمینه پرداخت پس از اتمام سمینار با او به گفتگو نشستم که مشروح این گفتگو در زیر می آید.
مدتی پیش شاهد برگزاری کنفرانس بین المللی برند در تهران بودیم همینطور اخیراً تلاش هایی برای ایجاد برند ملی زعفران در جریان است و در حال حاضر نیز در یک کارگاه دو روزه برای آموزش هویت سازی برند شرکت کرده ایم مجموع این تلاش ها از نظر شما چگونه ارزیابی می شود؟
مسلماً تغییراتی که در بازار اتفاق افتاده و روند تغییرات جهانی هم به آن کمک کرده دلیل اصلی این اتفاقات است تولیدکنندگان ما تا پیش از این هر کالایی را که تولید می کردند بدون توجه به ظاهر،رفتار و احترام به مصرف کننده به بازار عرضه می کردند و مصرف کننده نیز در واقع از سر نیاز اقدام به تهیه کالای مزبور می کرد مثل همان مثالی که گفتیم زمانی مردم با قابلمه روغن می خریدند و در واقع جدای از بحث کیفیت بسته بندی فقط روغن کافی بود. اما در حال حاضر اتفاقی که افتاده پیشی گرفتن تولید و واردات بر تقاضا است در واقع امروز انتخاب ها ی ما هدفمند شده است مشتریان برای بسیاری از کالاها انتخاب زیادی در یک طیف قیمتی دارند
بیشترین موضوعی که در حال حاضر در کشور به آن پرداخته می شود مسئله هدفمند کردن یارانه ها است به نظر شما این اصلاحات کلان اقتصادی چه تاثیری بر بازار برند و برندینگ در کشور برجای خواهد گذاشت؟ مسئله ای که موضوع کنفرانس برند نیز بود.
به اعتقاد من در هر صورت و در نهایت این گذار برای کشور ما سازنده است ولی آنچه که باعث نگرانی می شود این است که برای مثال اگر شما به یک بچه در یک شب هفت واکسن بزنید قطعاً دچار تشنج می شود و تمام آثار بیماری در بدن این بچه ظاهر می شود. جامعه و تولید ما یک دوره سخت را پشت سر خواهد گذاشت که همه ما باید برای آن آماده باشیم اما من امیدوارم که پس از این گذار نام های واقعی باقی بمانند و برندهای تقلبی همه فرو بریزند.
شما طراح هدایتگر برند هستید تحصیلات شما در چه زمینه ای است یعنی در واقع یک نفر برای داشتن مهارت های شما چه مراحل علمی را باید پشت سر بگذارد؟
من لیسانس گرافیک هستم و البته تحت آموزش های بین المللی زیادی قرار گرفتم از سال 2002 عضو یک گروه بین المللی شدیم که بخشی از سهام ما را خریدند و پس از آن سفرهای بین المللی من شروع شد همچنین با علاقه شخصی زیادی این زمینه کاری را دنبال کرده و استادان زیادی در این حوزه داشته و دارم که بنابراین می توانم بگویم نحوه آموزش من بیشتر از طریق تجربه بوده است.
به لحاظ آکادمیک آیا آموزش هایی که دانشجویان مثلاً رشته گرافیک که در این کارگاه نیز حضور داشتند دیده اند را کافی می دانید؟
نمی گویم چیزی یاد نمی گیرند در واقع چیزهای زیادی یاد می گیرند اما خیلی چیزهای بیشتری هم هست که نیاز دارند و یاد نمی گیرند مسائلی که در زندگی کاری،شغلی و حتی شخصی آن ها واقعاً اثر گذار است.
مشکل اصلی را در این زمینه چه چیزی می دانید؟
متاسفانه معلمان این بچه ها از حوزه آکادمیک می آیند و در همین حوزه آکادمیک هم استخدام می شوند بدون تجربه های بازار و چون در آن حوزه موفق نیستند این است که حوزه بازار را مکان نامناسبی معرفی می کنند وگرنه چگونه است که همین بچه ها می توانند یک پوستر تایپوگرافی عالی طراحی کنند اما نمی توانند از همان مهارت در بسته بندی استفاده کنند به این دلیل که کسی به آن ها نمی گوید این حوزه برای آن ها کار و اعتبار می آورد و از طرف دیگر مشتریان نیازمند به این مهارت ها هستند.
راهکار شما در این باره چیست به هر حال طراحان بسته بندی ما باید کجا آموزش های لازم را ببینند مثلاً کشور ترکیه مسائل مربوط به صادرات و بسته بندی پسته خود را به شرکت نستله واگذار کرده شما چنین راهکارهایی را برای ایران مفید می دانید؟
نه به این شرط که ما را ببلعند اما اگر نتوانیم سرنوشت خود را بسازیم راه ما نیز به همانجا منتهی می شود که یک راه ناگزیر است می توانیم به جای جنگیدن با آن دوست باشیم و از آن ها یاد بگیریم. اگر ما موفق نشویم کالای خود را در همین بازار بفروشیم اما کس دیگری بتواند این کار را به خوبی انجام دهد بالاخره یک عده ایرانی هم در کنار او کار درست را یاد می گیرند برای مثال ببینید پنیر کیبی چه تهاجمی را به بازار آغاز کرد آیا گاو یا شیر این پنیر فرانسوی بود؟
قطعاً نه، اما چرا توانست در این مدت کم بازار را به تسخیر خود درآورد چون کاری که آن ها بلد بودند یعنی "مارکتینگ" را ما بلد نبودیم ولی آن ها با ابزار خود ما به خوبی انجام دادند و این نمونه هایی است که شاید مدیران ما نیاز دارند از این مرحله گذار در بازار عبور کنند تا چیزهای جدیدی یاد بگیرند که شاید بتوان گفت مجموعه ای از مهارت های مارکتینگ و ارتباطات است.
این مهارت ها در یک رشته دانشگاهی آموزش داده می شود؟ چه در ایران و چه در دانشگاه های خارج از کشور؟
در ایران که نه و در دانشگاه های خارج از کشور هم به صورت ترکیبی می توانید پیدا کنید.
مشکل اصلی برندهای ایرانی را چه چیزی می دانید فکر می کنید به چه دلیلی بسیاری از این برندها علیرغم دارا بودن استانداردهای کافی نتوانستند به بازارهای جهانی راه پیدا کنند؟
در واقع مشکل آن ها در خارج از کشور هم همان مشکلی است که در ایران دارند یعنی "بازار یابی" در واقع اکتیو نیستند، منتظرند یک نفر بیاید از آن ها خرید کند متوجه نیستند که بازار را باید خلق کرد و دائماً باید شناسایی کنیم که چه کسی کجا و به چه چیزی نیاز دارد باور نمی کنند آینده ای را که می توانند بوجود بیاورند و بحران این مزیت را دارد که ما را مجبور می کند خودمان را تغییر دهید به همین دلیل است که می گویم اصلاحات اقتصادی در نهایت سازنده و سودمند است در بین همین شرکت کنندگان در این کارگاه دو روزه ده ها مدیر هست که از خواب غفلت بیدار شده و به اینجا آمده است وگرنه همین ها تا به حال به این حرف ها گوش نمی دادند.
پس از این گارگاه راضی بودید
خیلی زیاد. فکر می کنم خیلی مفید بود و من بازخوردهای خوبی مشاهده کردم.